Đánh giá

Seri : ” Xin Trả Lại Thời Gian ” . Còn đó ngày xưa – Nguồn Tác giả : Phan Chính.
Khi hoàn thành con đập ngăn Sông Dinh ở Đá Dựng (phường Tân An – La Gi) vào năm 1958, tiếp đến là xây một nhà thủy tạ mô phỏng hình dáng ngôi chùa Một Cột ở Hà Nội trong lòng hồ của đập. Cho nên cũng có tên gọi là chùa, dù không có thờ phượng gì mà chỉ là một sàn gạch hoa làm chỗ nghỉ chân, ngắm cảnh.Nhà thủy tạ xây vuông vức mỗi cạnh 2,5m, nhưng có khác là 2 tầng mái đều xuôi thẳng 4 góc, lợp ngói âm dương, phần đuôi biểu trưng hình chim phượng. Bốn trụ tròn ở thế đỡ đuôi mái tầng dưới và cũng là bốn phía hành lang được trang trí cách điệu chữ vạn lồng ghép vào nhau. Trụ chính nâng cả công trình có đường kính cỡ 1,5m, cách mặt nước hồ lòng đập khoảng gần 2m được xây vững chãi nhưng với độ cắm chặt xuống đáy sông cũng phải hàng chục mét. Phía hạ lưu chân đập có xây hình “long ngư vượt vũ môn” và tượng sư tử nằm cạnh những khối đá đủ dáng hình xen lẫn cây xanh.

Ngày ấy, từ bờ đập cạnh cửa thoát nước có bắc chiếc cầu phao, lót gỗ nối dài với nhà thủy tạ. Đứng ở bờ hữu ngạn sông Dinh nhìn qua phía bên kia, dọc bờ có những dàn hoa xây bằng trụ cột bê tông. Với bờ bên này gần 2 mẫu đất công viên điểm xuyết nhiều bồn cây, hoa kiểng.Đặc biệt là một rừng hoa anh đào bản địa, với những đài hoa màu hồng phấn phủ lên vòm lá xanh tươi, râm mát bốn mùa. Từ vị trí chùa Một Cột có thể nhìn thấy đoạn sông phía thượng nguồn như bức tranh thủy mặc, soi bóng rặng tre và cây lá đôi bờ êm ả. Bên dưới phẳng lặng hồ nước trong xanh, tung tăng đàn cá bơi lội. Có lẽ, đây là một tiểu phẩm phong thủy mà viên tỉnh trưởng thời ấy với dụng ý sẽ tránh tà, khử hung cho địa vị của mình. Hai năm sau, một cơn lũ từ nguồn cao tràn xuống đã đẩy sập công trình này. Nhưng trong ký ức người dân ở đây cũng gần 60 năm, coi đó là một công trình kiến trúc nghệ thuật, độc đáo trong khung cảnh sông nước hữu tình. Ngày nay con đập ngăn nước sông Dinh này đã trở thành danh lam thắng cảnh của thị xã La Gi với tên gọi ” Đập Đá Dựng “.