Nguyên là bắt đầu, đán là buổi ban mai. Một năm mới tràn đầy hy vọng và những ước mơ đang đến khiến ta lại nhớ đến một câu thơ Tố Hữu: “Thế là Xuân đến đó cùng ta. Hồn nhiên như bạn cũ vào nhà”. Bầu không khí của ngày Xuân Việt Nam bao giờ cũng vui tươi, thanh bình, nhẹ nhàng và đầy quyến rũ. Với thiên nhiên là ngàn hoa bừng nở, với con người là những nụ cười.
Đã từ xưa rồi, vẫn thế. Những gì khó khăn, vất vả của năm cũ như được dẹp hết, thanh toán hết, để đón chào một năm mới hạnh phúc vào nhà. “Tối ba mươi, nợ hỏi tít mù, co cẳng đạp thằng bần ra cửa. Sáng mồng một, rượu say tuý luý, giơ tay bồng ông phúc vào nhà” (Nguyễn Công Trứ).
Trong sự cộng cảm, sự hoà hợp thiêng liêng của mùa Xuân thiên nhiên và mùa Xuân của lòng người, cùng với tấm lòng tưởng nhớ tổ tiên, ngày Tết là ngày hội thăng hoa của văn hoá Việt Nam, là ngày hội của con người hoà hợp với cộng đồng, nó mang đậm nét văn hoá dân tộc sâu sắc và độc đáo!
Chưa đến Tết, nhưng sự chuẩn bị cho ngày Tết thì đã có từ trước đó vài ba tháng, thậm chí cả nửa năm. Các nhà xuất bản lo biên soạn những cuốn lịch mới. Các sân bay, nhà ga lo chuyện bán vé Tết cho hành khách. Và ngày Tết càng đến gần thì mấy tiếng “Về quê ăn Tết” là những tiếng quen thuộc được nghe nhiều nhất. Những người làm ăn xa, những người Việt Nam ở nước ngoài đều thấy lòng mình náo nức. Quê hương là hồn nước nằm tĩnh lặng trong mỗi con người. Những người đã xa nhà, xa nước hàng mấy chục năm, trong giấc mơ của mình thường vẫn thấy hiện lên mái nhà xưa, con đường nhỏ và mùi hương hoa Ngâu quen thuộc. Về quê ăn Tết là về với ông bà, cha mẹ, về với những kỷ niệm ngày xưa thơ bé, về với mảnh đất nơi đã sinh ra mình. Ngày Tết Việt Nam là ngày hội của sự đoàn tụ, ấm cúng.
Với người Việt Nam mình thì giàu có cũng quý, nhưng quý hơn là một chữ tình, tình làng nghĩa phố, tình cảm anh em. “Không có nhưng giàu, giàu nghĩa, giàu tình, giàu trí tuệ/ Không giàu nhưng có, có làng, có xóm, có anh em”.
Trong ý niệm tâm linh của người Việt Nam ta, ai cũng muốn ngày Tết sẽ đem đến mọi sự tốt lành. Người ta chọn người khoẻ mạnh, tài giỏi để xông nhà. Không cứ người lớn, trẻ em cũng được, nhưng phải là những chú bé ngoan ngoãn, thông minh. Rồi giao thừa đi hái lộc, một cành xanh nhỏ mang về nhà với sự cầu mong phước lộc. Bên bàn thờ tổ tiên, một câu đối đỏ: “Tân niên hạnh phúc bình an tiến. Xuân nhật vinh hoa phú quý lai” (Năm mới hạnh phúc bình an đến. Ngày Xuân vinh hoa phú quý về). Những chữ Phúc – An – Vinh – Phú – là những ước mong của mọi người, mọi nhà.